Memahami Arteritis: Punca, Gejala dan Pilihan Rawatan
Arteritis adalah sejenis keradangan yang menjejaskan arteri. Ia boleh menyebabkan kerosakan pada lapisan dalam arteri, yang membawa kepada penyempitan atau penyumbatan saluran darah. Ini boleh mengurangkan aliran darah ke bahagian tertentu badan dan membawa kepada pelbagai simptom dan komplikasi.
Terdapat beberapa jenis arteritis yang berbeza, masing-masing mempunyai set punca dan faktor risikonya sendiri. Beberapa bentuk arteritis yang biasa termasuk:
Arteritis sel gergasi: Ini adalah bentuk arteritis yang paling biasa dan biasanya memberi kesan kepada orang dewasa yang lebih tua. Ia disebabkan oleh keradangan arteri besar, seperti arteri temporal, dan boleh menyebabkan sakit kepala, kehilangan penglihatan, dan sakit sendi.
Polyarteritis nodosa: Ini adalah bentuk arteritis yang jarang berlaku yang menjejaskan pelbagai arteri di seluruh badan. Ia boleh menyebabkan simptom seperti demam, keletihan, dan ruam kulit, serta komplikasi yang lebih serius seperti kegagalan buah pinggang dan serangan jantung.
Takayasu arteritis: Ini adalah bentuk arteritis yang jarang berlaku yang menjejaskan aorta dan cawangannya. Ia boleh menyebabkan gejala seperti tekanan darah tinggi, sakit dada dan kehilangan penglihatan.
Eosinofilik granulomatosis dengan polangiitis (EGPA): Ini adalah bentuk arteritis yang jarang berlaku yang menjejaskan arteri kecil dan sederhana. Ia boleh menyebabkan gejala seperti asma, resdung, dan ruam kulit, serta komplikasi yang lebih serius seperti kegagalan buah pinggang dan serangan jantung.
Punca sebenar arteritis tidak selalu diketahui, tetapi ia dianggap disebabkan oleh gabungan genetik dan faktor persekitaran. Beberapa faktor risiko yang berpotensi untuk membina arteritis termasuk:
Umur: Arteritis lebih kerap berlaku pada orang dewasa yang lebih tua.
Jantina: Wanita lebih berkemungkinan menghidap arteritis sel gergasi berbanding lelaki.
Genetik: Mutasi genetik tertentu boleh meningkatkan risiko mendapat arteritis.
Jangkitan: Jangkitan seperti kerana jangkitan virus atau bakteria boleh mencetuskan tindak balas imun yang membawa kepada keradangan arteri.
Gangguan autoimun: Keadaan seperti rheumatoid arthritis, lupus, dan scleroderma boleh meningkatkan risiko mendapat arteritis.
Gejala arteritis boleh berbeza-beza bergantung pada jenis tertentu. dan lokasi keradangan. Beberapa simptom biasa termasuk:
Sakit kepala: Arteritis sel gergasi boleh menyebabkan sakit kepala, terutamanya di pelipis atau dahi.
Kehilangan penglihatan: Arteritis sel gergasi juga boleh menyebabkan kehilangan penglihatan, terutamanya pada sebelah mata.
Sakit sendi: Poliartritis nodosa boleh menyebabkan sakit sendi dan bengkak.
Demam: Banyak bentuk arteritis boleh menyebabkan demam.
Keletihan: EGPA boleh menyebabkan keletihan dan kelemahan.
Ruam kulit: EGPA juga boleh menyebabkan ruam kulit.
Diagnosis arteritis biasanya melibatkan gabungan pemeriksaan fizikal, ujian makmal dan kajian pengimejan. Beberapa ujian diagnostik biasa termasuk:
Ujian darah: Ujian darah boleh digunakan untuk mengukur tahap pelbagai protein dan penanda keradangan dalam darah.
Kajian pengimejan: Kajian pengimejan seperti imbasan CT atau MRI boleh digunakan untuk menggambarkan arteri dan mengesan sebarang keradangan. atau menyempitkan.
Biopsi: Dalam sesetengah kes, biopsi boleh dilakukan untuk mendapatkan sampel tisu daripada arteri yang terjejas untuk pemeriksaan lanjut.
Rawatan arteritis bergantung kepada jenis dan keterukan keadaan tertentu. Beberapa pilihan rawatan biasa termasuk:
Kortikosteroid: Kortikosteroid biasanya digunakan untuk mengurangkan keradangan pada arteritis.
Ubat imunosupresif: Ubat imunosupresif seperti methotrexate atau azathioprine boleh digunakan untuk menekan sistem imun dan mencegah keradangan selanjutnya.
Ubat biologi: Ubat biologi seperti infliximab atau adalimumab boleh digunakan untuk menyasarkan protein tertentu yang terlibat dalam tindak balas imun.
Plasmapheresis: Plasmapheresis ialah satu proses yang mengeluarkan antibodi daripada darah dan boleh digunakan untuk merawat beberapa bentuk arteritis.
Pembedahan: Dalam sesetengah kes, pembedahan mungkin diperlukan untuk membaiki atau menggantikan arteri yang rosak atau tersumbat.
Prognosis untuk arteritis berbeza-beza bergantung pada jenis tertentu dan keterukan keadaan. Sesetengah bentuk arteritis, seperti arteritis sel gergasi, mempunyai prognosis yang baik jika dirawat dengan segera, manakala yang lain, seperti polyarteritis nodosa, boleh mempunyai prognosis yang lebih terjaga.
Mencegah arteritis tidak selalu dapat dilakukan, tetapi beberapa faktor risiko boleh diuruskan untuk mengurangkan kemungkinan membangunkan keadaan. Ini termasuk:
Menguruskan keadaan kronik seperti tekanan darah tinggi dan kencing manis
Mengelakkan merokok dan toksin persekitaran yang lain                                                                                                                                                                                                                                                                        atau saluran darah tersumbat. Walaupun punca sebenar tidak selalu diketahui, ia dianggap disebabkan oleh gabungan faktor genetik dan persekitaran. Gejala boleh berbeza-beza bergantung pada jenis dan lokasi keradangan tertentu, tetapi mungkin termasuk sakit kepala, kehilangan penglihatan, sakit sendi, demam, dan keletihan. Rawatan biasanya melibatkan kortikosteroid, ubat imunosupresif, ubat biologi, plasmapheresis, atau pembedahan, dan prognosis berbeza-beza bergantung pada jenis dan keterukan keadaan tertentu. Mencegah arteritis tidak selalu mungkin, tetapi beberapa faktor risiko boleh diuruskan untuk mengurangkan kemungkinan membangunkan keadaan.
Saya menyukainya
Saya tidak menyukainya
Laporkan ralat kandungan
Kongsi
