Memahami Bendalir Bukan Newton: Jenis, Tingkah Laku dan Aplikasi

Bendalir bukan Newtonian ialah bendalir yang tingkah lakunya tidak mengikut kelakuan yang diharapkan mengikut hukum kelikatan Newton. Dalam erti kata lain, hubungan antara tegasan ricih dan kadar ricih adalah tidak linear, sebaliknya bergantung kepada sejarah aliran.

Dalam bendalir Newtonian, kelikatan adalah malar dan hubungan antara tegasan ricih dan kadar ricih adalah linear. Walau bagaimanapun, dalam cecair bukan Newtonian, kelikatan berubah mengikut kadar ricih atau sejarah aliran. Ini bermakna bahawa kelakuan bendalir di bawah keadaan kadar ricih atau sejarah aliran yang berbeza akan berbeza daripada bendalir Newtonian.

Terdapat beberapa jenis cecair bukan Newtonian, termasuk:

1. Cecair penipisan ricih: Cecair ini mempunyai kelikatan yang lebih rendah pada kadar ricih yang lebih tinggi. Ini bermakna ia menjadi kurang likat apabila kadar ricih meningkat. Contohnya termasuk sos tomato dan cat.
2. Cecair penebalan ricih: Cecair ini mempunyai kelikatan yang lebih tinggi pada kadar ricih yang lebih tinggi. Ini bermakna ia menjadi lebih likat apabila kadar ricih meningkat. Contohnya termasuk ampaian tepung jagung dan gel dilatant.
3. Bendalir thixotropic: Bendalir ini mempunyai kelikatan yang semakin berkurangan dari semasa ke semasa di bawah tegasan ricih yang berterusan. Ini bermakna ia menjadi kurang likat kerana ia tertakluk kepada tegasan ricih yang berterusan untuk jangka masa yang lebih lama. Contohnya termasuk tanah liat dan gelatin.
4. Cecair rheopectic: Cecair ini mempunyai kelikatan yang semakin meningkat dari semasa ke semasa di bawah tegasan ricih yang berterusan. Ini bermakna ia menjadi lebih likat kerana ia tertakluk kepada tegasan ricih yang berterusan untuk jangka masa yang lebih lama. Contohnya termasuk kaca cair dan beberapa larutan polimer.

Bendalir bukan Newton mempamerkan pelbagai gelagat, termasuk ketidakstabilan aliran, corak aliran tak linear dan sifat penyembuhan diri. Ia ditemui dalam banyak aplikasi semula jadi dan perindustrian, seperti dalam kajian reologi darah, tingkah laku penggantungan dan emulsi, dan aliran cecair kompleks dalam saluran paip dan tangki pencampur.