Memahami Dvandva: Konsep Dualiti dalam Falsafah Hindu

Dvandva (Sanskrit: द्वन्द्व) ialah istilah Sanskrit yang merujuk kepada konsep dualitas atau pasangan dalam falsafah Hindu, khususnya dalam tradisi Vedanta. Ia sering digunakan untuk menggambarkan hubungan antara dua konsep yang kelihatan bertentangan, seperti purusha (kesedaran) dan prakriti (alam semula jadi), atau diri individu (jiva) dan realiti muktamad (Brahman).

Dalam konteks ini, dvandva merujuk kepada idea. bahawa kedua-dua aspek realiti ini tidak berasingan atau berbeza, tetapi saling berkaitan dan saling bergantung. Dualitas itu bukanlah satu pertentangan binari yang mudah, tetapi lebih kepada jaringan perhubungan yang kompleks yang tidak dapat difahami sepenuhnya dengan mengurangkan satu aspek kepada aspek yang lain.

Sebagai contoh, dalam Advaita Vedanta, hubungan antara purusha dan prakriti dilihat sebagai dvandva, di mana purusha (kesedaran) dan prakriti (alam semula jadi) bukanlah entiti yang berasingan, tetapi saling bergantung dan membentuk satu sama lain. Ini bermakna kesedaran tidak boleh wujud tanpa alam, dan alam semula jadi tidak boleh wujud tanpa kesedaran.

Konsep dvandva adalah penting untuk memahami sifat realiti bukan dwi dalam falsafah Vedanta, dan ia menonjolkan kepentingan mengenali kesalinghubungan dan saling kebergantungan semua aspek realiti.