Memahami Dysmenorrhoea: Punca, Gejala, Diagnosis, Rawatan dan Pencegahan

Dismenorea adalah keadaan biasa yang dicirikan oleh senggugut yang menyakitkan, biasanya disertai dengan sakit pelvis. Ia disebabkan oleh pengecutan otot rahim yang tidak berkaitan dengan ovulasi atau kehamilan. Kesakitan boleh berkisar dari ringan hingga teruk dan mungkin disertai dengan gejala lain seperti loya, muntah, cirit-birit, dan sembelit.

Q2: Apakah punca-punca dysmenorrhoea?
Jawapan: Terdapat beberapa kemungkinan penyebab dysmenorrhoea, termasuk:

1. Fibroid rahim: Ini adalah ketumbuhan bukan kanser dalam rahim yang boleh menyebabkan kekejangan yang menyakitkan.
2. Endometriosis: Ini adalah keadaan di mana tisu yang serupa dengan lapisan rahim tumbuh di luar rahim, menyebabkan kesakitan dan keradangan.
3. Adenomyosis: Ini adalah keadaan di mana tisu yang serupa dengan lapisan rahim tumbuh ke dalam otot rahim, menyebabkan kesakitan dan pendarahan yang banyak.
4. Sista ovari: Ini adalah kantung berisi cecair pada ovari yang boleh menyebabkan kesakitan dan ketidakselesaan.
5. Penyakit radang pelvis (PID): Ini adalah jangkitan pada organ pembiakan yang boleh menyebabkan kesakitan dan ketidaksuburan.
6. Sindrom usus besar (IBS): Ini adalah keadaan yang menjejaskan usus besar dan boleh menyebabkan sakit perut, kembung perut, dan perubahan dalam pergerakan usus.
7. Kesesakan pelvis: Ini adalah keadaan di mana urat varikos dalam pelvis boleh menyebabkan kesakitan dan ketidakselesaan.
8. Trauma atau penderaan seksual yang lalu: Ini boleh menyebabkan sakit pelvis kronik dan dysmenorrhoea.
9. Postur atau mekanik badan yang lemah: Ini boleh menyebabkan ketegangan pada otot lantai pelvis dan menyebabkan kesakitan.
10. Ketidakseimbangan hormon: Ketidakseimbangan dalam hormon seperti estrogen dan progesteron boleh menyebabkan perubahan pada rahim dan serviks yang boleh membawa kepada kesakitan.

Q3: Apakah simptom dismenorea?
Jawapan: Gejala dismenorea boleh berbeza-beza bergantung kepada punca asas, tetapi biasa gejala termasuk:

1. Sakit kekejangan di bahagian bawah perut, biasanya bermula sejurus sebelum atau pada permulaan haid.
2. Sakit yang boleh berkisar dari ringan hingga teruk dan boleh digambarkan sebagai sakit yang tajam, menikam atau membosankan.
3. Sakit pelvis yang boleh menjalar ke bahagian bawah punggung, peha, atau bahu.
4. Loya dan muntah.
5. Cirit-birit atau sembelit.
6. Keletihan dan ketidakselesaan.
7. Pendarahan haid yang banyak atau bertompok.
8. Sakit semasa melakukan aktiviti seksual.
9. Sakit kencing atau buang air besar.
10. Pendarahan atau tompok yang tidak normal di luar kitaran haid.

Q4: Bagaimanakah dysmenorrhoea didiagnosis?
Jawapan: Dysmenorrhoea boleh didiagnosis melalui gabungan sejarah perubatan, pemeriksaan fizikal, dan ujian diagnostik seperti:

1. Pemeriksaan pelvis: Ini melibatkan doktor memasukkan dua jari ke dalam faraj untuk memeriksa kelembutan atau kelainan pada organ pembiakan.
2. Ultrasound: Ini menggunakan gelombang bunyi frekuensi tinggi untuk mencipta imej organ pembiakan dan boleh membantu mengenal pasti sebarang pertumbuhan atau kelainan.
3. Laparoskopi: Ini adalah prosedur invasif minimum yang menggunakan kamera kecil untuk menggambarkan bahagian dalam pelvis dan mendiagnosis sebarang keadaan asas.
4. Histeroskopi: Ini adalah prosedur yang menggunakan kamera kecil untuk menggambarkan bahagian dalam rahim dan mendiagnosis sebarang keadaan yang mendasari.
5. Biopsi endometrium: Ini melibatkan pengambilan sampel tisu daripada lapisan rahim untuk memeriksa sebarang sel atau jangkitan yang tidak normal.
6. Ujian darah: Ini boleh membantu mengenal pasti sebarang ketidakseimbangan hormon atau jangkitan yang mungkin menyumbang kepada dismenorea.

Q5: Bagaimanakah dismenorea dirawat?
Jawapan: Rawatan untuk dismenorea bergantung kepada punca asas, tetapi rawatan biasa termasuk:

1. Ubat penahan sakit yang dijual bebas seperti ibuprofen atau naproxen.
2. Ubat preskripsi seperti kontraseptif hormon, ubat anti-radang, atau pelemas otot.
3. Terapi haba: Sapukan pad pemanas pada bahagian bawah abdomen boleh membantu melegakan kekejangan dan kesakitan.
4. Terapi sejuk: Sapukan pek ais ke bahagian bawah abdomen boleh membantu menghilangkan rasa sakit dan mengurangkan keradangan.
5. Senaman: Senaman lembut seperti yoga atau berenang boleh membantu meningkatkan peredaran dan mengurangkan kesakitan.
6. Perubahan diet: Mengelakkan makanan pencetus, makan makanan biasa, dan meningkatkan pengambilan serat boleh membantu mengurangkan gejala dysmenorrhoea.
7. Teknik pengurusan tekanan: Tekanan boleh memburukkan lagi dysmenorrhoea, jadi mencari cara untuk menguruskan tekanan seperti melalui meditasi atau pernafasan dalam boleh membantu.
8. Pembedahan: Dalam sesetengah kes, pembedahan mungkin diperlukan untuk merawat keadaan asas seperti fibroid atau endometriosis.

Q6: Bolehkah dismenorea dicegah?
Jawapan: Walaupun tidak mungkin untuk mencegah sepenuhnya dismenorea, terdapat beberapa langkah yang boleh diambil untuk mengurangkan risiko membangunkan keadaan atau mengurangkan gejala, termasuk:

1. Mengekalkan berat badan dan diet yang sihat.
2. Bersenam dengan kerap.
3. Menguruskan tekanan melalui teknik relaksasi seperti meditasi atau pernafasan dalam.
4. Mengelakkan makanan pencetus dan bahan yang boleh memburukkan gejala.
5. Mendapatkan pemeriksaan pelvik secara berkala untuk mengesan sebarang keadaan asas awal.
6. Menggunakan kontraseptif hormon untuk mengawal kitaran haid dan mengurangkan kesakitan.
7. Mencuba terapi alternatif seperti akupunktur atau ubat herba.
8. Mempraktikkan postur dan mekanik badan yang baik untuk mengelakkan ketegangan pada otot lantai pelvis.