Memahami Hepatotoksisiti: Punca, Gejala, Diagnosis dan Rawatan
Hepatotoksisiti merujuk kepada kerosakan yang disebabkan oleh hati akibat pendedahan kepada ubat-ubatan tertentu, bahan kimia atau bahan lain. Hati memainkan peranan penting dalam mengeluarkan bahan berbahaya dari badan dan menghasilkan nutrien penting, jadi sebarang gangguan dalam fungsinya boleh membawa akibat yang serius. Hepatotoksisiti boleh menyebabkan keradangan, parut dan juga kanser dalam kes yang teruk.
Gejala hepatotoksisiti boleh berbeza-beza bergantung pada keterukan kerosakan, tetapi tanda-tanda biasa termasuk:
1. Kekuningan kulit dan mata (jaundis)
2. Keletihan
3. Hilang selera makan
4. Loya dan muntah
5. Sakit perut
6. Air kencing gelap7. Najis pucat
8. Gatal-gatal di seluruh badan
Punca hepatotoksisiti:
1. Pengambilan alkohol: Pengambilan alkohol yang berlebihan boleh merosakkan sel hati dan membawa kepada keradangan dan parut.
2. Ubat-ubatan tertentu: Sesetengah ubat, seperti acetaminophen (Tylenol), boleh menyebabkan kerosakan hati jika diambil dalam dos yang tinggi atau untuk tempoh yang lama.
3. Jangkitan virus: Hepatitis A, B, C, D, dan E adalah semua jangkitan virus yang boleh menyebabkan hepatotoksisiti.
4. Toksin: Pendedahan kepada bahan kimia tertentu, seperti racun perosak, logam berat dan pelarut, boleh merosakkan hati.
5. Kecenderungan genetik: Sesetengah orang mungkin lebih terdedah kepada hepatotoksisiti disebabkan oleh faktor genetik.
Diagnosis hepatotoksisiti:
1. Ujian darah: Ujian fungsi hati (LFT) boleh mengukur tahap enzim dan protein dalam darah yang menunjukkan kerosakan hati.
2. Ujian pengimejan: Imbasan ultrabunyi, CT atau MRI boleh membantu mengenal pasti sebarang keradangan atau parut di hati.
3. Biopsi: Biopsi hati melibatkan pengambilan sampel kecil tisu hati untuk pemeriksaan di bawah mikroskop untuk menentukan tahap kerosakan.
Rawatan hepatotoksisiti:
1. Menghentikan punca: Jika hepatotoksisiti disebabkan oleh ubat atau bahan, menghentikan penggunaannya boleh membantu hati pulih.
2. Penjagaan sokongan: Pesakit mungkin menerima penjagaan sokongan, seperti cecair, suplemen pemakanan dan pengurusan kesakitan, untuk membantu badan mereka pulih daripada kerosakan.
3. Terapi antiviral: Untuk hepatitis virus, ubat antivirus boleh membantu mengurangkan keradangan dan memperlahankan perkembangan penyakit.
4. Pemindahan hati: Dalam kes hepatotoksisiti yang teruk, pemindahan hati mungkin diperlukan untuk menggantikan hati yang rosak dengan yang sihat.
Pencegahan hepatotoksisiti:
1. Mengelakkan alkohol atau minum secara sederhana
2. Mengikuti dos yang disyorkan dan tempoh ubat3. Mengamalkan seks selamat untuk mengelakkan jangkitan virus
4. Mengelakkan pendedahan kepada toksin dan bahan kimia
5. Mendapat vaksin terhadap hepatitis A dan B
6. Mengekalkan diet dan gaya hidup yang sihat untuk menyokong fungsi hati.