Memahami Kortisol: Hormon Tekanan dan Kesannya pada Badan
Kortisol adalah hormon yang dihasilkan oleh kelenjar adrenal yang memainkan peranan penting dalam tindak balas badan terhadap tekanan. Ia sering dirujuk sebagai "hormon tekanan." Apabila badan merasakan tekanan, sama ada fizikal, emosi atau persekitaran, ia membebaskan kortisol ke dalam aliran darah.
Kortisol mempunyai pelbagai fungsi dalam badan, termasuk:
1. Mengawal paras gula dalam darah: Kortisol membantu mengekalkan paras gula dalam darah dengan merangsang hati untuk membebaskan glukosa ke dalam aliran darah.
2. Mengawal tekanan darah: Kortisol menyebabkan saluran darah mengecut, yang meningkatkan tekanan darah.
3. Mengawal fungsi jantung: Kortisol membantu mengawal rentak dan kontraksi jantung.
4. Mengawal metabolisme: Kortisol membantu mengawal proses metabolisme badan, termasuk pecahan lemak, protein dan karbohidrat.
5. Mengawal fungsi imun: Kortisol membantu mengawal tindak balas sistem imun terhadap jangkitan dan keradangan.
6. Mengawal kesihatan tulang: Kortisol membantu mengekalkan ketumpatan tulang dengan menggalakkan pembentukan tisu tulang baru.
7. Mengawal kesihatan kulit: Kortisol membantu mengekalkan kesihatan kulit dengan mengawal pertumbuhan sel kulit baru.
8. Mengawal kesihatan mata: Kortisol membantu mengekalkan kesihatan mata dengan mengawal pertumbuhan saluran darah baru di mata.
Walaupun kortisol penting untuk tindak balas badan terhadap tekanan, paras kortisol yang meningkat secara kronik boleh memberi kesan negatif pada badan. Beberapa kesan negatif tahap kortisol yang meningkat secara kronik termasuk:
1. Pertambahan berat badan: Kortisol menyebabkan badan menyimpan lemak, terutamanya di kawasan perut.
2. Insomnia: Kortisol boleh mengganggu corak tidur dan menyukarkan untuk tidur atau terus tidur.
3. Ketidakseimbangan gula darah: Tahap kortisol yang meningkat secara kronik boleh menyebabkan ketidakseimbangan gula darah, yang boleh meningkatkan risiko menghidap diabetes jenis 2.
4. Tekanan darah tinggi: Kortisol menyebabkan saluran darah mengecut, yang boleh meningkatkan tekanan darah dan membawa kepada hipertensi.
5. Osteoporosis: Tahap kortisol yang meningkat secara kronik boleh menyebabkan kehilangan tulang dan osteoporosis.
6. Isu kulit: Tahap kortisol yang meningkat secara kronik boleh menyebabkan masalah kulit seperti jerawat, kulit menipis dan penyembuhan luka yang lemah.
7. Kemerosotan ingatan dan kognitif: Kortisol boleh menjejaskan ingatan dan fungsi kognitif dengan merosakkan hippocampus dan kawasan lain otak.
8. Gangguan mood: Tahap kortisol yang meningkat secara kronik boleh menyumbang kepada gangguan mood seperti kemurungan dan kebimbangan.
Adalah penting untuk ambil perhatian bahawa tahap kortisol boleh berubah-ubah sepanjang hari, dengan tahap puncak pada waktu pagi dan tahap yang lebih rendah pada waktu malam. Ia juga penting untuk diperhatikan bahawa tahap kortisol boleh dipengaruhi oleh pelbagai faktor, termasuk tekanan, tidur, pemakanan, dan senaman.