Memahami Lipatan dalam Geologi: Jenis, Punca dan Kepentingan

Dalam geologi, lipatan adalah sejenis ubah bentuk yang berlaku apabila batuan tertakluk kepada daya tektonik. Ia dicirikan oleh lenturan dan pemampatan batu di sepanjang satah, mengakibatkan pembentukan paksi lipatan. Lipatan boleh berlaku dalam kedua-dua batuan enapan dan igneus, dan ia boleh berkisar dalam saiz daripada lipatan kecil yang setempat kepada struktur berskala serantau berskala besar.

Terdapat beberapa jenis lipatan, termasuk:

1. Lipatan berbaring: Lipatan di mana lapisan batuan dibengkokkan rata dan terletak hampir mendatar.
2. Lipatan terbalik: Lipatan di mana lapisan batuan dibengkokkan supaya sebelah dinaikkan dan sebelah lagi diturunkan.
3. Paksi lipatan: Satah di mana batu-batu itu dibengkokkan dan dimampatkan.
4. Antiklin: Lipatan di mana lapisan batuan dibengkokkan ke atas, mewujudkan struktur seperti rabung.
5. Syncline: Lipatan di mana lapisan batuan dibengkokkan ke bawah, mewujudkan struktur seperti palung.

Lipatan boleh disebabkan oleh pelbagai proses geologi, termasuk daya tektonik, gempa bumi dan perubahan paras air bawah tanah. Ia juga boleh digunakan untuk mentafsir sejarah geologi sesuatu kawasan, kerana ia memberikan maklumat tentang orientasi batuan dan arah daya tektonik pada masa yang berbeza pada masa lalu.