Memahami Stunting pada Kanak-kanak: Punca, Akibat dan Strategi Pencegahan

Stunting merujuk kepada keadaan di mana kanak-kanak tidak membesar atau berkembang pada kadar yang dijangkakan. Ia boleh disebabkan oleh pelbagai faktor, termasuk kekurangan zat makanan, kemiskinan, penjagaan kesihatan yang lemah, dan pencemaran alam sekitar. Kanak-kanak terbantut mungkin mengalami kesukaran untuk belajar dan berkembang dari segi fizikal dan mental, dan mereka juga mungkin lebih terdedah kepada penyakit dan jangkitan.

2. Apakah perbezaan antara terbantut dan terencat pertumbuhan ?
Terbantut dan terencat pertumbuhan adalah konsep yang sama, tetapi terdapat perbezaan yang ketara di antara mereka. Kelewatan pertumbuhan merujuk secara khusus kepada kelewatan dalam pertumbuhan fizikal, manakala terbantut boleh merujuk kepada perkembangan fizikal dan kognitif. Dalam erti kata lain, terencat pertumbuhan hanya melihat kepada aspek fizikal perkembangan, manakala terbantut mengambil kira perkembangan fizikal dan kognitif.

3. Apakah punca-punca terbantut ?
Terdapat banyak faktor yang boleh menyumbang kepada terbantut pada kanak-kanak. Antara punca yang paling biasa termasuk:

a) Malnutrisi : Diet yang kekurangan nutrien penting boleh menyebabkan pertumbuhan terbantut. Ini boleh disebabkan oleh kemiskinan, akses yang lemah kepada makanan yang sihat, atau kekurangan pengetahuan tentang pemakanan yang betul.

b) Kemiskinan : Kanak-kanak yang hidup dalam kemiskinan mungkin tidak mempunyai akses kepada keperluan asas seperti air bersih, sanitasi dan penjagaan kesihatan, yang boleh menyumbang kepada terbantut.

c) Penjagaan kesihatan yang tidak baik : Penjagaan kesihatan yang tidak mencukupi boleh menyebabkan penyakit dan jangkitan yang tidak dirawat yang boleh menyebabkan pertumbuhan terbantut.

d) Pencemaran alam sekitar : Pendedahan kepada bahan pencemar alam sekitar seperti plumbum dan merkuri boleh menyebabkan terbantut.

e) Genetik : Sesetengah kanak-kanak mungkin dilahirkan dengan keadaan genetik yang menyebabkan mereka terbantut.

f) Jangkitan : Jangkitan tertentu, seperti HIV/AIDS dan tuberkulosis, boleh menyebabkan terbantut jika tidak dirawat.

g) Penyakit kronik : Kanak-kanak yang menghidap penyakit kronik seperti diabetes dan penyakit buah pinggang mungkin mengalami pertumbuhan terbantut akibat kesan keadaan ini pada badan mereka.

4. Apakah akibat terbantut ?
Terbantut boleh membawa kesan yang meluas kepada kesihatan, perkembangan dan kesejahteraan kanak-kanak. Beberapa akibat yang berpotensi termasuk:

a) Pertumbuhan fizikal yang berkurangan : Kanak-kanak terbantut mungkin tidak mencapai potensi penuh mereka dari segi ketinggian dan berat badan.

b) Perkembangan kognitif yang tertangguh : Stunting juga boleh menjejaskan perkembangan kognitif, yang membawa kepada kelewatan dalam kemahiran bahasa, masalah- kebolehan menyelesaikan, dan aspek kognisi yang lain.

c) Peningkatan risiko penyakit : Kanak-kanak terbantut mungkin lebih terdedah kepada penyakit dan jangkitan akibat sistem imun mereka yang lemah.

d) Prestasi akademik yang lemah : Kanak-kanak terbantut mungkin bergelut dalam akademik kerana perkembangan kognitif mereka yang tertangguh .

e) Cabaran sosial dan emosi : Stunting juga boleh membawa kepada cabaran sosial dan emosi, seperti kesukaran berkawan atau berasa sedar diri tentang penampilan fizikal mereka.

5. Bagaimanakah stunting didiagnosis ?
Stunting biasanya didiagnosis oleh penyedia penjagaan kesihatan berdasarkan gabungan pemeriksaan fizikal, sejarah perubatan dan carta pertumbuhan. Pembekal penjagaan kesihatan juga boleh melakukan ujian untuk menolak sebarang keadaan perubatan asas yang mungkin menyumbang kepada terbantut.

6. Bagaimana stunting dirawat?
Rawatan untuk stunting bergantung kepada punca yang mendasari. Beberapa intervensi biasa termasuk:

a) Sokongan pemakanan : Kanak-kanak yang mengalami kekurangan zat makanan mungkin perlu menerima makanan tambahan atau makanan yang diperkaya untuk membantu mereka mengejar pertumbuhan mereka.

b) Rawatan perubatan : Kanak-kanak yang mengalami masalah kesihatan yang mendasari mungkin perlu menerima rawatan untuk menangani keadaan ini.

c) Terapi hormon pertumbuhan : Dalam sesetengah kes, terapi hormon tumbesaran mungkin disyorkan untuk membantu kanak-kanak menjadi lebih tinggi dan lebih kuat.

d) Intervensi alam sekitar : Kanak-kanak yang terdedah kepada bahan pencemar alam sekitar mungkin perlu dipindahkan ke persekitaran yang lebih selamat.

e) Sokongan psikososial : Kanak-kanak dengan terbantut juga mungkin mendapat manfaat daripada sokongan psikososial untuk membantu mereka menghadapi sebarang cabaran sosial atau emosi yang mungkin mereka hadapi.

7. Bolehkah terbantut dicegah ?
Ya, terbantut boleh dicegah dalam banyak kes dengan menangani punca-punca yang mendasarinya. Beberapa strategi untuk mencegah stunting termasuk:

a) Menyediakan nutrisi yang mencukupi : Memastikan kanak-kanak mendapat akses kepada diet seimbang yang merangkumi nutrien penting seperti protein, zat besi dan kalsium boleh membantu mencegah stunting.

b) Meningkatkan akses penjagaan kesihatan : Memastikan kanak-kanak mendapat akses kepada pemeriksaan kesihatan secara berkala dan rawatan perubatan yang betul boleh membantu mencegah terbantut yang disebabkan oleh keadaan perubatan yang mendasari.

c) Mengurangkan pendedahan kepada bahan pencemar alam sekitar : Keluarga boleh mengambil langkah untuk mengurangkan pendedahan mereka kepada bahan pencemar alam sekitar seperti plumbum dan merkuri.

d) Menggalakkan amalan kebersihan yang baik : Menggalakkan amalan kebersihan yang baik, seperti mencuci tangan dan sanitasi yang betul, boleh membantu mencegah jangkitan yang boleh menyumbang kepada terbantut.

e) Menyokong perkembangan kognitif : Memberi peluang kepada kanak-kanak untuk rangsangan kognitif, seperti pendidikan dan bermain, boleh membantu menggalakkan perkembangan kognitif yang sihat dan mencegah terbantut.