Memahami Teori Atribusi: Bagaimana Orang Atribut Punca kepada Peristiwa dan Gelagat

Teori atribusi ialah teori psikologi yang cuba menerangkan cara orang mengaitkan sebab kepada peristiwa, tingkah laku dan hasil. Ia mencadangkan bahawa orang cenderung mengaitkan punca sesuatu peristiwa atau tingkah laku kepada satu atau lebih faktor, seperti kebolehan, personaliti atau pembolehubah situasi.

Teori atribusi telah dibangunkan oleh ahli psikologi Fritz Heider pada tahun 1950-an dan sejak itu telah dikaji secara meluas dan diperluaskan . Terdapat beberapa prinsip utama teori atribusi:

1. Ralat atribusi asas: Orang ramai cenderung untuk menilai terlalu tinggi peranan ciri peribadi (seperti kebolehan atau personaliti) dan memandang rendah kesan faktor situasi semasa menerangkan tingkah laku.
2. Bias pemerhati pelakon: Orang ramai cenderung mengaitkan tingkah laku mereka sendiri kepada faktor situasi, sambil mengaitkan tingkah laku orang lain dengan ciri peribadi mereka.
3. Bias mementingkan diri sendiri: Orang ramai cenderung mengaitkan kejayaan mereka dengan kebolehan dan kualiti mereka sendiri, sambil menyalahkan faktor luaran untuk kegagalan mereka.
4. Teori disonans kognitif: Orang ramai mengalami ketidakselesaan apabila mereka memegang kepercayaan atau nilai yang bercanggah, dan mungkin mengubah atribusi mereka untuk mengurangkan ketidakselesaan ini.
5. Teori identiti sosial: Orang ramai cenderung mengaitkan tingkah laku ahli kumpulan mereka sendiri kepada faktor situasi, sambil mengaitkan tingkah laku ahli kumpulan lain dengan ciri peribadi mereka.

Teori atribusi mempunyai banyak aplikasi praktikal, seperti dalam pendidikan, pekerjaan, dan perhubungan sesama manusia. Sebagai contoh, memahami teori atribusi boleh membantu guru mereka bentuk pelajaran yang menggalakkan pelajar bertanggungjawab terhadap pembelajaran mereka, atau membantu pengurus memotivasikan pekerja dengan memberikan maklum balas yang menekankan kepentingan faktor situasi berbanding ciri peribadi.