Calutrons begrijpen: het baanbrekende apparaat voor het meten van ioniserende straling

Calutron is een apparaat dat wordt gebruikt om de energie van ioniserende straling, zoals röntgenstraling of gammastraling, te meten. Het is in wezen een soort Geigerteller die een met gas gevulde buis gebruikt om de energie van ioniserende straling te detecteren en te meten. De term 'calutron' werd in de jaren dertig bedacht door natuurkundige Ernest Lawrence en is afgeleid van de woorden 'calorimeter' en 'troon', die verwijzen naar een soort elektrisch meetinstrument. De calutron werkt door een gas bloot te stellen, meestal lucht of een edelgas zoals argon of xenon, voor de ioniserende straling die wordt gemeten. Het gas ioniseert wanneer het in wisselwerking staat met de straling, waardoor geladen deeltjes ontstaan die op een elektrode worden verzameld. De hoeveelheid verzamelde lading is evenredig met de energie van de straling, en deze informatie kan worden gebruikt om de energie van de straling te bepalen. Calutrons werden in het begin van de 20e eeuw veel gebruikt voor een verscheidenheid aan toepassingen, waaronder medische beeldvorming en radiotherapie. Ze zijn grotendeels vervangen door modernere instrumenten, zoals scintillatietellers en spectrometers, maar ze blijven een belangrijk onderdeel van de geschiedenis van stralingsdetectie en -meting.