Dvandva begrijpen: het concept van dualiteit in de hindoefilosofie

Dvandva (Sanskriet: द्वन्द्व) is een Sanskrietterm die verwijst naar het concept van dualiteit of paren in de hindoefilosofie, vooral in de traditie van Vedanta. Het wordt vaak gebruikt om de relatie te beschrijven tussen twee ogenschijnlijk tegengestelde concepten, zoals purusha (bewustzijn) en prakriti (natuur), of het individuele zelf (jiva) en de ultieme realiteit (Brahman). In deze context verwijst dvandva naar het idee dat deze twee aspecten van de werkelijkheid niet gescheiden of verschillend zijn, maar onderling verbonden en onderling afhankelijk zijn. De dualiteit is geen eenvoudige binaire oppositie, maar eerder een complex web van relaties dat niet volledig kan worden begrepen door het ene aspect tot het andere te reduceren. In Advaita Vedanta wordt de relatie tussen purusha en prakriti bijvoorbeeld gezien als een dvandva, waarbij purusha (bewustzijn) en prakriti (natuur) zijn geen afzonderlijke entiteiten, maar zijn onderling afhankelijk en vormen elkaar samen. Dit betekent dat bewustzijn niet kan bestaan zonder de natuur, en de natuur kan niet bestaan zonder bewustzijn. Het concept van dvandva staat centraal in het begrijpen van de non-dualistische aard van de werkelijkheid in de Vedanta-filosofie, en benadrukt het belang van het erkennen van de onderlinge verbondenheid en onderlinge afhankelijkheid van alle aspecten van de werkelijkheid. realiteit.