Endogene versus exogene factoren begrijpen: een gids voor interne en externe invloeden

Endogen verwijst naar iets dat wordt geproduceerd of gegenereerd binnen een systeem, organisatie of individu, in tegenstelling tot dat het wordt geïntroduceerd of afgeleid van een externe bron. Met andere woorden, endogene factoren zijn factoren die intern worden gegenereerd, en niet worden veroorzaakt door externe krachten. In de economie is een endogene variabele bijvoorbeeld een variabele die wordt bepaald binnen het model of systeem dat wordt bestudeerd, in plaats van exogeen te worden bepaald, of buiten het model bepaald. Op dezelfde manier is in de biologie een endogeen hormoon een hormoon dat intern door het lichaam wordt geproduceerd, in tegenstelling tot dat het van buitenaf wordt geïntroduceerd. Exogeen verwijst daarentegen naar iets dat wordt geïntroduceerd of afgeleid van een externe bron. Een exogene schok is bijvoorbeeld een plotselinge en onverwachte gebeurtenis die zijn oorsprong vindt buiten een systeem of model, zoals een natuurramp of een verandering in overheidsbeleid.