Jajman begrijpen: de betekenis van patronage in Afrikaanse en Afro-Caribische culturen
Jajman (ook wel gespeld als zyaman of zeyaman) is een term die in sommige Afrikaanse en Afro-Caribische culturen wordt gebruikt om te verwijzen naar een beschermheer of weldoener, vaak in de context van een spirituele of religieuze traditie. Het woord is afgeleid van de Wolof-taal die in Senegal en Gambia wordt gesproken, en is overgenomen door andere talen zoals Yoruba en Krio. In sommige tradities wordt aangenomen dat jajman een geest of voorouder is die begeleiding en bescherming biedt aan hun volgelingen, en kan worden aangeroepen bij rituelen of ceremonies voor genezing, waarzeggerij of andere vormen van spirituele ondersteuning. Jajman kan ook worden gezien als een symbool van rijkdom, voorspoed en geluk. In Afro-Caribische culturen is het concept van jajman aangepast en opgenomen in verschillende religieuze tradities, zoals Santeria en Vodou, waar het wordt geassocieerd met de orisha's. (geesten) die worden vereerd en aanbeden door aanhangers van deze religies. In deze contexten kan jajman worden gezien als een bron van macht, wijsheid en bescherming voor degenen die hen eren en respecteren.