Dziedziczenie niemendlowskie: zrozumienie złożoności przekazywania cech

Dziedziczenie niemendlowskie odnosi się do przekazywania cech, które nie są zgodne z prostymi wzorcami przewidzianymi przez prawa dziedziczności Gregora Mendla. Prawa te opierały się na założeniu, że każda cecha jest kontrolowana przez pojedynczy gen i że ekspresja tej cechy jest zdeterminowana przez dominującą lub recesywną naturę tego genu. Jednak wiele cech nie pasuje do tego prostego modelu, a ich dziedziczenie jest bardziej złożone i zależy od wielu genów i czynników środowiskowych.………Przykłady dziedziczenia niemendlowskiego obejmują:……1. Cechy złożone: cechy, na które wpływa wiele genów i/lub czynników środowiskowych, takie jak inteligencja, osobowość i podatność na choroby.
2. Cechy poligeniczne: Cechy kontrolowane przez dwa lub więcej genów, z których każdy ma niewielki wpływ na daną cechę.
3. Dziedziczenie epigenetyczne: Dziedziczenie wzorców ekspresji genów, które nie obejmują zmian w samej sekwencji DNA, ale raczej w sposobie ekspresji genów.
4. Dziedziczenie cytoplazmatyczne: Dziedziczenie organelli cytoplazmatycznych i innych składników komórkowych, które nie są zakodowane w DNA.
5. Dziedzictwo kulturowe: Dziedziczenie cech kulturowych, takich jak język, zwyczaje i wierzenia, które są przekazywane poprzez uczenie się społeczne, a nie poprzez genetykę.…6. Dziedziczenie rozwojowe: Dziedziczenie procesów i wzorców rozwojowych, które powstają podczas rozwoju embrionalnego i wpływają na wzrost i rozwój organizmu.
7. Dziedziczenie matczyne: Dziedziczenie cech przekazywanych wyłącznie w linii matczynej, takich jak mitochondrialne DNA i cechy sprzężone z chromosomem X.
8. Dziedziczenie ojcowskie: Dziedziczenie cech przekazywanych wyłącznie w linii ojcowskiej, takich jak cechy sprzężone z Y.
9. Imprinting genomowy: Dziedziczenie cech, na które wpływa rodzicielskie pochodzenie genu, z różnymi ekspresjami w zależności od tego, czy gen jest dziedziczony od matki, czy od ojca.
10. Przeprogramowanie epigenetyczne: dziedziczenie znaków epigenetycznych, które są usuwane podczas gametogenezy i rozwoju embrionalnego, co prowadzi do „czystego konta” dla następnego pokolenia.