


Ruch jakobicki: przegląd historyczny
Jakobityzm był ruchem politycznym w Szkocji i Anglii, który wspierał przywrócenie dynastii Stuartów na tron brytyjski. Ruch wziął swoją nazwę od króla Jakuba II, który został obalony w 1688 roku i zastąpiony przez Wilhelma III i Marię II. Jakobici starali się przywrócić Stuartom władzę i obalić chwalebną rewolucję, która ustanowiła protestantyzm oficjalną religią Anglii i Szkocji.… Ruch jakobicki miał swoje korzenie w napięciach politycznych i religijnych końca XVII wieku. Król Jakub II, katolik, przez całe swoje panowanie spotykał się ze sprzeciwem ze strony angielskiego parlamentu i protestanckiego establishmentu. Kiedy został obalony podczas chwalebnej rewolucji, wielu katolików i episkopatów w Szkocji i Anglii postrzegało go jako męczennika i jednoczyło się w jego sprawie.… Powstania jakobickie w latach 1715 i 1745 były najważniejszymi próbami przywrócenia Stuartów do władzy. Pierwsze powstanie, dowodzone przez Johna Erskine'a, hrabiego Mar, zostało pokonane w bitwie pod Sheriffmuir w 1715 r. Drugie powstanie, dowodzone przez Charlesa Edwarda Stuarta, znanego jako Bonnie Prince Charlie, odniosło większy sukces, gdyż jakobici zdobyli Edynburg i zwyciężyli stoczył kilka bitew, zanim został pokonany w bitwie pod Culloden w 1746 roku.……Pomimo sukcesów militarnych jakobicom ostatecznie nie udało się osiągnąć swoich celów. Ustawa o zakazie uchwalona w 1746 r. zakazała wspierania sprawy Stuartów, a wielu jakobitów zostało zmuszonych do wygnania lub straconych za swoje zaangażowanie. Ruch ten upadł pod koniec XVIII wieku, chociaż pewne sympatie jakobickie przetrwały w Szkocji aż do XIX wieku.… Dziś jakobityzm jest pamiętany przede wszystkim jako zjawisko historyczne, a wiele miejsc i zabytków związanych z ruchem zachowało się jako dziedzictwo kulturowe. Powstania jakobickie są często idealizowane w kulturze popularnej, szczególnie w szkockiej literaturze i muzyce, gdzie przedstawia się je jako heroiczną walkę o niepodległość i wolność religijną.



