Stentleme Nedir? Prosedür, Türler, Faydalar ve Riskler

Stentleme, vücutta tıkalı veya daralmış kan damarlarını açmak için kullanılan tıbbi bir işlemdir. Etkilenen damarı açık tutmak ve kan akışını iyileştirmek için stent adı verilen küçük bir gözenekli tüpün etkilenen damarın içine yerleştirilmesini içerir. Stentler genellikle metal veya plastikten yapılır ve tıkanıklığın konumuna ve boyutuna bağlı olarak farklı boyut ve şekillerde gelir. Koroner arter hastalığı, periferik arter hastalığı ve renal arter stenozu gibi çeşitli durumların tedavisinde kullanılabilirler. İşlem sırasında bacak veya kolda küçük bir kesi yapılır ve bir kateter (ince, esnek bir tüp) açılır. etkilenen kan damarına yerleştirilir. Kateter, X-ışını görüntüleme teknolojisi kullanılarak tıkanıklığa ulaşana kadar vücutta yönlendirilir. Oraya vardıktan sonra stent yerleştirilir ve genişletilerek kan damarı açılır.
Stentleme, işlemin karmaşıklığına ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak lokal anestezi veya sedasyon altında yapılabilir. İşlemden sonra hastaların kan pıhtılarının oluşmasını önlemek ve iltihabı azaltmak için ilaç alması gerekebilir.
Stentlerin farklı türleri mevcuttur:
1. Çıplak metal stentler: Bunlar en yaygın stent türüdür ve metalden yapılmıştır. Diğer stent türlerine göre daha ucuzdurlar ancak kan damarında skar dokusu oluşmasına neden olma olasılıkları daha yüksektir.
2. İlaç salınımlı stentler: Bu stentler, yara dokusunun oluşmasını önlemeye yardımcı olan ve kan pıhtılaşması riskini azaltan bir ilaçla kaplanır. Çıplak metal stentlerden daha pahalıdırlar ancak hastaların sonuçlarını iyileştirmede daha etkili oldukları gösterilmiştir.
3. Biyolojik olarak emilebilen damar iskelesi: Bu stentler, zamanla vücut tarafından emilen, biyolojik olarak parçalanabilen bir malzemeden yapılmıştır. Kan damarına destek sağlamak ve aynı zamanda damar dokusunun iyileşmesini ve yeniden büyümesini desteklemek üzere tasarlanmıştır.
4. Kapalı stentler: Bu stentler, stent yüzeyinde kan pıhtılarının oluşmasını önlemeye yardımcı olan özel bir kaplamaya veya kaplamaya sahiptir.
Stent yerleştirmenin faydaları şunlardır:
1. Kan akışının iyileştirilmesi: Stentleme, etkilenen kan damarındaki kan akışını iyileştirmeye yardımcı olarak göğüs ağrısı veya bacak zayıflığı gibi semptomları azaltabilir.
2. Kalp krizi veya felç riskinin azalması: Stentleme, tıkalı kan damarlarını açarak kalp krizi veya felç riskini azaltabilir.
3. Minimal invazif prosedür: Stentleme genellikle küçük bir kesiden yapılır, bu da onu açık kalp ameliyatına kıyasla daha az komplikasyon riski taşıyan minimal invazif bir prosedür haline getirir.
4. Hızlı iyileşme süresi: Stent takılan hastalar genellikle hızlı bir iyileşme süreci yaşar ve birçok kişi birkaç gün içinde normal faaliyetlerine dönebilir. Ancak, stent takmayla ilişkili aşağıdakiler de dahil olmak üzere potansiyel riskler ve komplikasyonlar da vardır:
1. Kan pıhtıları: Stentler, etkilenen kan damarında kan pıhtılaşması riskini artırabilir.
2. Restenoz: Kan damarı zamanla tekrar tıkanabilir ve ek tedavi gerektirebilir.
3. Enfeksiyon: Her tıbbi prosedürde olduğu gibi stent yerleştirmede de enfeksiyon riski vardır.
4. Kontrast boyaya alerjik reaksiyon: Bazı hastalar işlem sırasında kullanılan kontrast boyaya karşı alerjik reaksiyon yaşayabilir. Hastaların, işlemden önce stent takmanın risklerini ve faydalarını doktorlarıyla tartışması önemlidir. Stent takma kararı, tıkanıklığın ciddiyetine, hastanın genel sağlık durumuna ve diğer faktörlere bağlı olacaktır.